Jak złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem za dziecko?
Coraz więcej rodziców staje dziś przed dylematem, jak ochronić dziecko przed długami po zmarłym krewnym. Sprawa jest szczególnie wrażliwa, gdy w grę wchodzi szybki termin i wiele formalności.
W tym artykule wyjaśniam, kiedy i jak złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem za dziecko. Dowiesz się, jakie dokumenty przygotować, kto może działać w imieniu małoletniego, jak pilnować sześciomiesięcznego terminu i jakie wnioski złożyć do sądu.
Kiedy warto złożyć odrzucenie spadku w imieniu dziecka?
Gdy spadek jest zadłużony lub obciążony ryzykiem, a odrzucenie leży w interesie dziecka.
Choć brak oświadczenia oznacza co do zasady przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, w praktyce bywa to dla rodziny dodatkowym obciążeniem. Trzeba wtedy sporządzić wykaz inwentarza i mierzyć się z wierzycielami. Odrzucenie spadku eliminuje odpowiedzialność dziecka za długi po zmarłym. Warto je rozważyć, gdy pasywa przewyższają aktywa albo nie znamy pełnej skali zadłużenia. To także rozsądny krok, gdy w masie spadkowej nie ma realnych korzyści, a są spory lub trudne do wyceny ryzyka.
Jakie dokumenty trzeba dołączyć do oświadczenia w sądzie?
Najczęściej potrzebne są akty stanu cywilnego, zgoda sądu opiekuńczego i dowody zadłużenia spadku.
Przygotuj w szczególności:
- odpis aktu zgonu spadkodawcy,
- odpis aktu urodzenia dziecka, a gdy dziecko ma małżonka, także odpis aktu małżeństwa,
- prawomocne postanowienie sądu opiekuńczego zezwalające na odrzucenie spadku w imieniu dziecka,
- dane i, jeśli to możliwe, adresy znanych spadkobierców oraz informację o ewentualnych testamentach,
- dokumenty potwierdzające zadłużenie lub brak majątku spadkowego, na przykład wezwania do zapłaty, pisma od komornika, wydruki z rejestrów,
- potwierdzenie własnego oświadczenia rodzica o odrzuceniu spadku, jeśli już złożone.
Kto może w sądzie odrzucić spadek w imieniu dziecka?
Rodzic lub opiekun prawny działający jako przedstawiciel ustawowy, po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego.
Zgoda sądu opiekuńczego jest konieczna, bo to czynność przekraczająca zwykły zarząd majątkiem dziecka. Co do zasady rodzice wykonują władzę rodzicielską wspólnie, więc sąd może oczekiwać, że drugi rodzic wyrazi zgodę albo złoży własne oświadczenie. W razie sporu między rodzicami albo braku kontaktu z jednym z nich, sąd może rozstrzygnąć sprawę lub ustanowić kuratora.
Jak zachować termin sześciomiesięczny przy odrzuceniu spadku?
Złóż wniosek o zgodę do sądu opiekuńczego w ciągu sześciu miesięcy od chwili, gdy dowiesz się, że dziecko jest powołane do spadku.
W praktyce termin dla dziecka zaczyna biec, gdy rodzic dowie się, że po jego własnym odrzuceniu spadku do dziedziczenia wchodzi małoletni. Co do zasady przyjmuje się, że złożenie wniosku o zezwolenie do sądu opiekuńczego w tym czasie wystarczająco zabezpiecza termin. Po uzyskaniu prawomocnej zgody nie zwlekaj i złóż oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem lub notariuszem. Pamiętaj też, że termin na oświadczenie rodzica w jego własnej sprawie biegnie niezależnie.
Jaki wzór wniosku składa się do sądu przy odrzuceniu spadku?
Najpierw wniosek do sądu opiekuńczego o zgodę, a po jej uzyskaniu wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku.
Wniosek do sądu opiekuńczego powinien zawierać:
- oznaczenie sądu i wnioskodawcy, dane dziecka i drugiego rodzica,
- żądanie, na przykład: „Wnoszę o zezwolenie na złożenie w imieniu małoletniego oświadczenia o odrzuceniu spadku po …”,
- uzasadnienie, czyli opis długu, stanu majątku i powodów, dla których odrzucenie jest zgodne z dobrem dziecka,
- listę uczestników postępowania,
- podpis i załączniki, w tym akty stanu cywilnego, dowody zadłużenia, ewentualne oświadczenie drugiego rodzica.
Wniosek o przyjęcie oświadczenia w sądzie cywilnym powinien zawierać:
- oznaczenie sądu rejonowego, dane wnioskodawcy i dziecka,
- wskazanie spadkodawcy i tytułu powołania do spadku,
- powołanie prawomocnego zezwolenia sądu opiekuńczego,
- żądanie, na przykład: „Wnoszę o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego …”,
- wykaz załączników i podpis.
Po przyjęciu oświadczenia sąd sporządza protokół i przesyła dokumenty do sądu spadku. Osoby wskazane we wniosku są zwykle zawiadamiane o dokonanych czynnościach.
Czy sąd przeprowadza rozprawę przed przyjęciem oświadczenia?
Najczęściej odbywa się krótkie posiedzenie, na którym sąd spisuje protokół oświadczenia.
Sąd weryfikuje tożsamość i poucza o skutkach prawnych. Może wezwać do uzupełnienia braków w dokumentach albo wyznaczyć inny termin. W sprawie o zezwolenie sąd opiekuńczy może przeprowadzić rozprawę, wysłuchać rodzica, a czasem zażądać dodatkowych dowodów. Gdy wszystko jest kompletne, postępowanie bywa szybkie i kończy się przyjęciem oświadczenia.
Jak udokumentować, że odrzucenie spadku służy dobru dziecka?
Pokaż, że korzyści ze spadku są iluzoryczne, a ryzyko długu realne.
Pomocne będą:
- pisma od wierzycieli, banków, komornika,
- wydruk z Krajowego Rejestru Zadłużonych lub innych rejestrów,
- informacje o braku majątku spadkowego, na przykład z CEIDG lub KRS, jeśli spadkodawca prowadził działalność,
- zeznania i oświadczenia członków rodziny o stanie majątku zmarłego,
- proste zestawienie aktywów i pasywów spadku z krótkim komentarzem,
- potwierdzenie, że rodzic odrzucił spadek we własnym imieniu.
Co zrobić najpierw, jeśli chcesz odrzucić spadek w imieniu dziecka?
Najpierw ustal, czy i po kim dziecko dziedziczy, a następnie zadbaj o zgodę sądu opiekuńczego.
W praktyce najpierw rodzic podejmuje decyzję we własnej sprawie. Po swoim odrzuceniu dziecko staje się kolejnym w kolejności spadkobiercą. Wtedy niezwłocznie składasz do sądu opiekuńczego wniosek o zezwolenie, dołączając dowody, że to rozwiązanie jest bezpieczne dla dziecka. Po uprawomocnieniu postanowienia składasz w sądzie oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego. Alternatywnie oświadczenie możesz złożyć u notariusza, ale ten tekst koncentruje się na drodze sądowej.
Ochrona dziecka przed długami po zmarłym to nie tylko gest, ale konkretna procedura i terminy.
Dobrze przygotowane oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem, poparte zgodą sądu opiekuńczego i dowodami, pozwala podjąć bezpieczną decyzję. Warto działać szybko, spokojnie i na podstawie sprawdzonych informacji.
Umów konsultację i przeprowadź odrzucenie spadku za dziecko bezpiecznie i na czas.
Chcesz ochronić dziecko przed długami i złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w terminie? Sprawdź dokładny wzór wniosku, listę niezbędnych dokumentów i instrukcję, jak zachować 6‑miesięczny termin oraz uzyskać zgodę sądu opiekuńczego: https://jkmiw.pl/czy-sad-zawiadamia-o-odrzuceniu-spadku/.




