Czemu wypadają włosy po odstawieniu antykoncepcji i co zrobić?

Dlaczego wypadają włosy po odstawieniu antykoncepcji?

Najczęściej to przejściowe łysienie telogenowe wywołane spadkiem estrogenów i zmianą równowagi hormonów. Po odstawieniu tabletki organizm wraca do własnego rytmu hormonalnego. Estrogeny, które podczas stosowania antykoncepcji wspierały dłuższą fazę wzrostu włosa, gwałtownie się obniżają. To może „zsynchronizować” wiele włosów do fazy telogen i po 2–3 miesiącach nasila się wypadanie. U części osób odstawienie odsłania też skłonność do łysienia androgenowego, co wymaga innego podejścia.

Jakie hormony odpowiadają za zwiększone wypadanie włosów?

Kluczowe są estrogeny, androgeny i globulina wiążąca hormony płciowe, a wpływ mają też hormony tarczycy i prolaktyna. Estrogeny sprzyjają dłuższemu wzrostowi włosa, więc ich spadek skraca ten etap. Po zakończeniu antykoncepcji spada też poziom globuliny SHBG, co chwilowo zwiększa odsetek wolnych androgenów. U osób z wyższą wrażliwością mieszków włosowych może to nasilać miniaturyzację. Niewyrównana niedoczynność lub nadczynność tarczycy oraz hiperprolaktynemia także potęgują wypadanie.

Kiedy nasilenie utraty włosów to normalna reakcja, a kiedy nie?

Fizjologiczne jest rozlane wypadanie trwające do kilku miesięcy, z początkiem około 2–3 miesiące po odstawieniu. Alarmujące są objawy utrzymujące się ponad 6–12 miesięcy, zauważalny wzorzec przerzedzenia na czubku lub zakolach, ogniska bez włosów, świąd, ból, rumień czy łuska. Niepokój powinny budzić też objawy ogólne jak osłabienie, zawroty, nieregularne miesiączki, trądzik czy nasilone owłosienie w nowych miejscach.

Jakie badania warto wykonać przy utracie włosów po odstawieniu?

Najpierw przydatny jest pakiet podstawowy i ewentualnie rozszerzenie o hormony oraz ocenę skóry głowy.

• Morfologia krwi, ferrytyna, żelazo z parametrami gospodarki żelazowej
• TSH i wolna tyroksyna, witamina D, witamina B12, cynk, glukoza na czczo
• Przy objawach hiperandrogenizmu: testosteron całkowity i wolny lub obliczony, DHEA-S, prolaktyna, SHBG
• Badania trychologiczne: trichoskopia, test pociągania, ocena średnicy włosów

Zakres i interpretację ustala lekarz w oparciu o wywiad i badanie.

Jak rozpoznać łysienie telogenowe związane ze zmianą hormonów?

Pojawia się nagle, 2–3 miesiące po czynniku wyzwalającym, i ma charakter równomiernego przerzedzenia na całej głowie. W teście pociągania łatwo odchodzi kilka do kilkunastu włosów, zwykle z jasną, cebulkową końcówką telogenową. Obwód kucyka maleje, ale linia czoła i przedziałek nie zmieniają się wyraźnie, a skóra głowy nie wykazuje bliznowacenia. Włosy odrastają cieńsze na początku, a następnie stopniowo się wzmacniają.

Jak pielęgnacja i styl życia mogą ograniczyć utratę włosów?

Delikatna pielęgnacja skóry głowy, zbilansowana dieta, sen i ograniczenie stresu pomagają przejść przez ten okres łagodniej.

• Myj skórę głowy regularnie łagodnym szamponem, masując opuszkami palców
• Ogranicz wysoką temperaturę, ciasne upięcia i intensywne tarcie
• Stosuj wcierki wzmacniające skórę głowy i lekkie odżywki na długości
• Zapewnij odpowiednią podaż białka, żelaza, kwasów omega-3 i płynów
• Wprowadź techniki redukcji stresu oraz aktywność fizyczną
• Dokumentuj postępy zdjęciami i mierz obwód kucyka co kilka tygodni

Czy suplementy i kosmetyki przyspieszą odrost po odstawieniu?

Mogą wspierać proces, jeśli korygują niedobory i wzmacniają pielęgnację, ale nie zastąpią leczenia przyczynowego. Suplementacja żelaza ma sens, gdy potwierdzono niedobór. Witamina D, cynk i białko wspierają mieszki, gdy dieta jest uboga. Biotyna pomaga głównie przy stwierdzonym niedoborze. Miejscowo warto rozważyć preparaty z minoksydylem, po konsultacji. Wcierki z kofeiną lub peptydami mogą poprawiać kondycję skóry, choć dowody są umiarkowane. Coraz częściej wykorzystuje się niskoenergetyczną terapię światłem do stymulacji mieszków. Na rynku są urządzenia do fotobiostymulacji z badaniami klinicznymi i dopuszczeniami bezpieczeństwa. Dobrze działa podejście łączące pielęgnację skóry głowy, korektę niedoborów i systematyczną stymulację.

Kiedy umówić się do specjalisty i czego oczekiwać na wizycie?

Gdy wypadanie jest nagłe, bardzo nasilone, trwa ponad pół roku lub pojawiają się ogniska bez włosów czy objawy zapalne, potrzebna jest konsultacja. Specjalista przeprowadzi wywiad, oceni skórę głowy i wzorzec przerzedzenia, wykona trichoskopię i zleci badania laboratoryjne. Omówi plan postępowania, który może obejmować leczenie miejscowe lub ogólne, korektę niedoborów, wsparcie pielęgnacji oraz metody stymulacji mieszków. Ustali też harmonogram kontroli i realne oczekiwania co do tempa odrostu.